01:11.6
Hindi naman umano baliw kasi matino naman kausap pero kapag nag-iisa lamang si Popoy,
01:18.9
parabang may nakikita itong hindi nila nakikita.
01:22.8
Lalo na umano kapag pumupuslit ang bata sa likod ng bahay nila,
01:27.6
na kung saan ay may malaking bato doon.
01:30.0
At ang nasa itas nito ay isang nakakatakot na dalakit.
01:34.5
Ang dalakit na ito ay kinakapitan ng mas nakakagilabot na puno pa na isang dalakit din.
01:43.4
Itong dalakit mga kagiliw, balete ito.
01:48.7
Marami kasing klase ng balete.
01:51.3
May malalaki ang dahon at may maliliit din.
01:55.3
Ang nasa lugar nila noong kapanuhunan ay dalawang klase.
01:58.2
Yung gumagapang sa bato, ito yung may maliliit na dahon habang yung kumakapit naman sa may taas banda.
02:07.3
Ito naman umano yung malalaking dahon.
02:11.9
Naglalampungan ang dalawang punong yun.
02:15.2
Sa likod naman ng malaking batong yun ang naglalaki ang mga puno ng lanyete, lawaan at nara.
02:22.8
Balay gubat na yung bandang likuran nito.
02:27.1
Minsan ay sinisimula yung malalaking dahon.
02:28.2
Nagsisita ni Manolito ang kapatid at tinatanong niya kung ano bang tinitingala nito sa may itaas.
02:35.6
Numingiti lamang umano si Popoy at sinasabing wala nun.
02:40.9
Medyo napapadalas na umano ito.
02:43.8
Nakakatawag pansin nito dahil nasa espasyo ang kinakatayuan ni Popoy.
02:49.5
Kahit nakatirik ang araw, naroon-roon lamang sa likod nakapuslit habang nakatingala.
02:54.2
Saglit lamang umano yun pero kinahaponan ay babalik na naman si Popoy sa may lugar.
03:03.6
Dahil nga wala namang nangyayari ay hinahayaan na lamang nila ito.
03:09.1
Hanggang sa isang araw umano.
03:12.8
Nakita nilang may kinakausap itong si Popoy na isa umanong babae.
03:19.2
Naapakaganda umano ng babae na ito.
03:22.4
Maputing-maputi at
03:23.6
maalindog ang katawan.
03:27.8
Para bang dayo ito.
03:29.9
Gawa ng may bitbit yung bag.
03:33.0
Kasalukuyan noong inaayos ni Manolito ang kamalig na malapit sa kanilang sakahan.
03:38.4
Si Popoy, naroon-roon ito banda sa daanan patungo sa kanila.
03:43.9
At kaharap nito ang magandang babae.
03:47.6
Para na rin maging detalyado sa inyong lahat.
03:51.2
Ganito ang bustura ng lugar.
03:53.6
Malawak na sa kanyon na pinagmamayari ng iba't ibang residente.
03:58.7
Pero ang lupain nilang pamilya, ito yung pinakadulo.
04:03.7
Kumbaga nasa gilid na ng gubat.
04:07.2
May iba namang nasa dulo bukod sa kanila kaso,
04:10.5
hindi nga lang ito makikita sa bulwagan kasi nga nakakubli sa liblibyon.
04:16.0
Yung bahay nila ay payak lang.
04:18.3
Gawa lang sa amakan at pawid, pero malapad.
04:21.9
Ang biranda ay nakabubo.
04:23.5
Ang biranda ay nakabubo.
04:23.6
Ang biranda ay nakabubo.
04:53.6
At ang sabi naman umano ni Popoy ay,
05:00.7
Basta kinamusta lang po ako eh.
05:03.6
Parang kilala niya ako pero hindi ko naman siya kilala.
05:07.5
Ang ganda niya kuya.
05:10.6
Matapos marinig ni Manolito ang sinabi ng kapatid nun.
05:14.8
Kagad niyang naisip na baka lumad na tagaroon ang babae.
05:20.0
Tapos ay trabahante ito sa may syudad at napauwi.
05:23.6
O hindi naman kaya isang kasambahe ito na nagbabakasyon.
05:28.4
Kaya naman nagkaroon ng kuriusidad si Manolito.
05:32.4
Kaninong anak kaya ang dilag na iyon?
05:35.1
Wika niya sa sarili.
05:38.1
Aminado siyang maraming ng ibang bayan para makapagtrabaho.
05:42.6
Pero hindi naman magaganda o manuang pustura.
05:46.6
Hindi naman sa nagmamalabis o nang lalait pero mga lokal na tao lamang talaga ang nakatira sa kanilang lugar.
05:51.6
Para nga umanong mga katutubo.
05:56.0
Kaso, yung ganun kaganda, para umanong iba na.
06:03.0
Pagsapit ng hapon, habang papauwi ay nakita niya muli ang babaeng ito.
06:09.4
Naglalakad ito sa may sakahan, patungo sa kabilang parte na kung saan naroon ang ilog.
06:16.5
Para ba umanong maglalaba ito?
06:19.6
Itong si Manolito ay nangangati umanong mga katutubo.
06:21.6
At umanong ang katawan.
06:23.7
Gusto niya talagang mausisa ang babaeng iyon.
06:27.0
Kaya naman daw noon ay imbis na umuwi ay sumunod siya dito.
06:32.0
Tinawag pa siya ng mga magulang pero ang sabi lamang ni Manolito noon.
06:36.4
Saglit lamang umanong at babalik siya kagad.
06:40.6
Tama ang hinala niya.
06:43.0
Doon nga sa ilog patungo.
06:45.3
At katunayan ay nakita niya itong umupo sa bato doon.
06:49.4
Nagsimula umanong magkubad ng damit ito.
06:51.6
Dali-daling umatras si Manolito na pamura pang binata dahil alam niya umanong sa sarili na maliligo ang babaeng iyon.
07:02.6
Gusto niyang umuwi kasa umandar itong pagkalalaki niya.
07:07.1
Inaamin niya iyon.
07:09.3
Pagkakataon na daw kasi iyon at bakit sasayamin pa?
07:14.2
Ganun naman talaga yung ibang mga lalaki.
07:16.7
Magino-o pero manyakis pala.
07:19.5
Para umanong pala kang gumapang.
07:21.6
Pagkakataon si Manolito, hinahawi niya mga damo hanggang sa makakita siya umanong na magandang pwesto noon.
07:30.9
Pagbungad niya, abay nakahubot-hubad na umanong ito.
07:38.7
Wala umanong kagamul-gamul ang katawa noon.
07:42.0
Kung baga, sa ugis na manok, walang pintik.
07:47.2
Napakalinis umanong ito.
07:50.3
Lumublub ito sa tubig at malalaki.
07:51.6
Dumangoy patawid sa kabila.
07:54.6
Nang makatawid ay sumandal na paumanos sa isang baturon.
07:58.8
Tapos doon ay kinuskos nito ang sariling katawan.
08:03.2
Naglugo dito kung sa bisaya.
08:07.4
Nakaharap yun sa kinaroroonan ni Manolito.
08:10.9
Kung kaya naman ang binata ay ngawit na ngawit na.
08:14.1
Lalo pat sobrang tagal daw noon.
08:17.5
Hindi na nga siya umusog kahit pinagpipiestan siya ng mga langgam.
08:21.6
Wala kasing ibang mapagtataguan.
08:24.9
Mababangdamo lamang ang meron at kapag tumayo ito,
08:28.6
tiyak ay makikita siya noon.
08:32.2
Noong tumawid pabalik ang babae,
08:35.6
doon niya na nakita ang kabuan ng kaharap nito.
08:39.7
Napalunok na lamang ng laway ang binata tapos nagbihis yun.
08:46.4
Sinuksok na ni Manolito ang kanyang katawan hanggat makakaya.
08:50.8
Tinabunan niya na ito.
08:51.6
At tinabunan niya rin ng damo kasi nga
08:52.7
ang dadaanan ng babae ay ilang dipalang sa kanya noon.
08:57.9
Para umano siyang sundalo noon.
09:01.0
Habang binabahagi niya pa ngayong kwento,
09:04.0
napapatawa umano siya sa sarili niya.
09:07.9
Nang makadaan na ito,
09:10.6
nakahinga na ng maluwag si Manolito.
09:14.0
Uyikapan niya sa sarili
09:15.0
para umano siyang kulang-kulang gawa ng
09:18.1
hindi man lang niya inisip kung saan magtatago na maayos.
09:21.6
Mabuti na lamang umano at hindi siya natiktikan.
09:26.9
Kung nagkataon pa umano ay bubulutugin siya ng kahiyan noon.
09:32.3
Sinundan niya ng tingin ng babae.
09:35.5
Sumaglit pa yun ang lingon sa may likod.
09:38.5
Kung kaya naman bumalik siya sa pagdapanon.
09:43.2
Pag-angat ng ulo niya,
09:46.2
napakunot umano ng mukha si Manolito.
09:49.9
Paano ba naman kasi ay bigla na siya?
09:51.5
Bigla na lamang umanong na wala ang babae.
09:55.5
Tumayo siya at ginala ang paningin sa buong lugar.
09:59.8
Malayo pa ang kabilang parte kung kaya dapat makikita niya yun.
10:04.4
Pero wala talaga.
10:07.1
Hindi niya na nakita pa yun.
10:10.6
Tinansya niya ang oras.
10:12.9
Mga ilang segundo lang naman yung pagdapa niya pero
10:15.2
papanong nawala ang babae?
10:20.2
Niloko na lamang niya ang pagdapa niya.
10:21.3
Hindi niya ang sarili.
10:23.1
Dulot na rin ang kaba kaya hindi niya na malayang matagal na pala siyang nakatago.
10:32.0
nasipatan niya umano si Popoy.
10:34.6
Naroroon na naman ito sa likod ng bahay.
10:38.2
Nang mga sandaling yun ay takip silim na.
10:41.5
Baliwala lamang kay Manolito ang kapatid.
10:44.6
Naroroon pa rin kasi umanong kaba niya noon.
10:48.8
Walang ano-ano ay bigla umanong sumigaw si Popoy.
10:51.3
Nawari ba'y may tinatawag?
10:55.4
Tumakbo ang bata patungo sa gubat.
10:58.4
Ang tatay Ando nila ay naroroon din
11:00.9
at nakita niya ang bata kung kaya inutusan niya si Manolito na sundan yun.
11:07.2
Dali-dali namang sumunod si Manolito sa utos ng kanyang ama.
11:11.6
Sinundan niya ang kapatid hanggang sa nakarating na siya sa gubat.
11:17.2
Nakita niya doon ang kapatid.
11:19.7
Nakatanaw sa malayo.
11:22.1
Nagtanong naman si Manolito kung sino bang tinatawag nito.
11:26.4
Ang sabi ng bata,
11:29.1
yung babaeng magandaw mano,
11:31.4
napadaan sa loob ng gubat.
11:34.4
Nang marinig ni Manolito ang salaysay ng kapatid,
11:38.4
ay nagmungkay na siyang umuwi na sila.
11:42.4
Nasa isip niya noon na baka nakita ng kapatid ang dilag na umuwi ito pero,
11:47.2
nagtataka siya gawa ng
11:48.4
sa ibang direksyon niyo ng gubat.
11:51.3
Papanong nakita ng kapatid niya sa gubat diba?
11:58.3
Magpaganon pa man,
12:00.3
hindi niya na binigyang pansin ito.
12:03.7
Sumama naman sa kanya si Popoy.
12:08.9
sinabi ni Popoy na kinakawayan umano siya ng babae.
12:13.0
Para bang pinapalapit siya nito.
12:16.0
Nakangiti umano yun.
12:18.1
Ang suot na damit ay kulay itim.
12:19.8
takang-taka umano si Manolito noon.
12:24.7
Napahinto siya at natulala panandalian.
12:28.5
Bakit kulay itim?
12:30.9
Tanong niya sa sarili.
12:32.9
Ang pagkakaalala niya ay puti ang suot nito kanina.
12:38.3
Talaga ba, nakaitim?
12:40.7
Oo, nakaitim kuya.
12:44.7
Doon oh, doon banda.
12:47.2
Tapos bigla na lang nawala.
12:49.8
Gusto niyang paniwalaan noon ang kapatid.
12:53.7
Kaso naiisip niyang mapaglaro ang diwa nito.
12:57.4
Gaya ng sinabi sa kwento,
12:59.8
parang may sariling mundo si Popoy.
13:04.2
Makalipas ang ilang araw,
13:06.6
tinanaw-tanaw ni Manolito ang daan kung saan nagtungo yung babae.
13:11.6
Hindi yung sa gubat,
13:13.4
yung daan mismo kung saan ang lusutan nito.
13:16.5
Yung kabilang yun na inaabangan niya kasi.
13:18.8
At baka muling magpakita at maligo sa ilog noon.
13:23.5
Hanggang sa hindi nakapagpigil si Manolito ay pinuntahan niyang lugar.
13:28.6
Iniisip niya noon kung saan kaya nakatira magandang babae na ito.
13:33.5
Habang naglalakad ay nagpalingalinga si Manolito noon.
13:37.8
Kabisado niyang lugar at alam niya na may ilang kabahayan doon.
13:42.7
Masusi niyang sinuri isa-isa.
13:45.0
Kung makikita niya ba ang babae na ito.
13:50.6
Nakarating na lamang siya sa kabilang nayon
13:52.5
at nasilaya niya doon ang dati mga kaibigan
13:55.4
maging ang pinsan niya sa panig ng nanay nakita niya rin.
14:01.0
Nagtanong siya kung may babae bang baguhan dito na magandang itsura.
14:05.7
Kaso ang sabi naman ang pinsan niya ng pabiro.
14:08.9
Sino bang may magandang itsura doon?
14:12.5
Hindi na lang kumibupas si Manolito.
14:17.1
Wala sa nadaanan niya.
14:19.7
Kung kaya ang naiisip niya noon,
14:22.7
doon sa kung saan ito nakita ni Popoy.
14:26.3
Sobrang lakas ng kurisidad ni Manolito.
14:30.2
Nabighani o mano talaga siya sa babaeng iyon.
14:34.6
Bumalik siya at lumihis ng daan patungong gubat.
14:38.7
Ngayon ay hindi na sa kabahayan siya magahanap.
14:42.0
Baggos ay doon na sa liblib.
14:44.7
Kahit alam niya na wala namang bahay doon pero
14:49.8
malay natin kung may bagong nakatira diba.
14:54.9
Hapon na ng oras na iyon
14:56.3
at alam ni Manolito na hinahanap na siya ng kanyang ama.
15:01.9
Siya kasi ang tagapakain ng manok at ilan pang mga hayupan.
15:06.8
Nagmamadali noon si Manolito.
15:09.6
Hanggang sa sobrang layo na umano ang narating niya.
15:13.3
Yung layo nito ni Minsan,
15:15.6
hindi niya pa narating ang lugar.
15:17.1
Maliban na lamang sa mga sandaling iyon.
15:22.0
Pero wala talaga.
15:24.4
Kaya naman napagdesisyonan niya na lang na umuwi na.
15:28.4
Hanggang sa noong palabas na siya ng lugar,
15:31.5
nakita niya ang babae na naglalakad sa may daanan patungo sa kanila.
15:37.2
Dahil nasa pananabik,
15:39.3
pasimple niyang sinabayan ito.
15:42.8
Napakabango umano mga kagiliw.
15:45.9
Agad siyang nagtanong kung tanong siya.
15:46.9
At nangyari siya,
15:47.1
at ang sabi naman ng babae,
15:49.6
ay taga doon lamang daw sa lugar na iyon.
15:53.7
Takang-taka si Manolito.
15:56.6
Ilang saglit lang ay nagtanong naman ang babae kung ano bang pangalan ng binatilyo.
16:02.5
Nagpakilala din ang babaeng ito sa pangalang
16:09.0
ako nga pala si Manolito.
16:12.3
Manolito na lang yung itawag mo sa akin.
16:15.5
Saan ka ba pupunta?
16:17.1
Sabi naman ng Isabel,
16:20.3
bababa lamang umano ng bayan.
16:22.8
May bibilin lang.
16:25.6
Hindi alam ni Manolito kung anong nakain niya.
16:29.4
At bigla na lamang siyang nakapagbitaw ng katagang,
16:32.5
pwede bang sumama?
16:36.4
Sumagot naman umano itong si Isabel na walang problema.
16:41.0
Napangiti si Manolito.
16:43.6
Doon niya mas lalong nakita muka ng dalaga.
16:45.8
Sobrang napakaganda talaga ang manonon.
16:51.9
Napakikinis sa manonong balat.
16:54.4
Bakat na bakat ang hubog ng katawan.
16:57.4
Manipis ang suot na saya nito.
17:01.0
Naalala ni Manolito ang kalokohang ginawa niya na para bang nakaramdam siya ng pagkahiyanon.
17:08.2
Nang mapadaan si Labanda sa kanilang bahay,
17:11.9
tinawag siya ng kanyang ama
17:13.2
at ang sabi naman ni Manolito ay sasabing,
17:15.8
nagsasamahan lamang niya ang babae.
17:19.5
Kita niyang napakunot na mukha ang tatay.
17:22.9
Tapos ay nagkamot daw ito ng ulo.
17:26.1
Nakita niyang kinausap ng kanyang ama ang nanay Teria.
17:30.3
Tapos ay narinig niya ang katagang.
17:33.3
Ano bang nangyayari sa lalaking yan?
17:36.5
Sino daw yung sasamahan?
17:39.3
Nagtakaman si Manolito noon pero hindi niya pinagtuunan ng pansin.
17:43.5
Baka hindi lang nakita ang babae kasi nga,
17:45.6
mabilis ang paglalakad nilang dalawa.
17:49.4
Mainhin daw magsalita itong si Isabel.
17:52.5
Hindi nga lang tumitingin sa kanya pero,
17:55.1
hindi naman problema yun.
17:57.8
Ayon kay Manolito,
17:59.8
mas naging pabor sa kanya kasi nga,
18:02.3
napagsasawaan niya ng tingin ang napakagandang dalaga.
18:07.5
Hanggang sa makarating daw sila sa bayan,
18:10.4
sa mismong sentro ito ng tangob,
18:13.6
patuloy lamang sila sa pag-uusap.
18:15.6
Inaalam noon ni Manolito ang detalye sa pagkataon ni Isabel.
18:20.9
Sa kung sino ang mga magulang at saan ba sila galing.
18:25.1
Kasi hindi niya pa kailanman nakikita ang dilag noon.
18:29.9
Baka kilala niya ang mga magulang nito.
18:33.4
Pero ang sabi naman ni Isabel,
18:36.2
kalilipat lamang daw nila ng tirahan.
18:39.5
Ang mga magulang niya naman ay hindi pa sumusunod sa kanya.
18:44.0
Matapos daw magawa ang bahay,
18:45.6
ay nauna na siyang pumunta doon.
18:49.6
Natanong din ni Manolito kung bakit parang kilala nito ang kapatid niyang si Popoy.
18:55.1
Narinig niya kasing kinakamusta ni Isabel ang bata.
18:59.3
Ay naman sa babae,
19:01.7
ganoon lamang daw sila makitungo noon.
19:05.4
Sinabi pa nito kay Manolito na antay na lamang umano siya.
19:09.7
Babalik din siya kagad noon.
19:11.9
Baka maabala umano si Manolito gawa ng
19:14.1
marami daw siyang bibigyan.
19:19.7
Sasamahan na lang kita.
19:21.4
Kahit pa paano makatulong ako.
19:23.6
San ba sa palengke?
19:27.4
Tinitigyan siya ni Isabel noon.
19:30.0
Tapos ay umiti ito at umiling.
19:33.4
Sa kauna-unahang pagkakataon ay doon pa lang siya natitigan ang babae.
19:38.8
Nang lambot umano ang tuhod ni Manolito.
19:42.0
Kagad na napayuko at nakaramdam ng hiya.
19:45.6
Hindi na nagsalita pa si Manolito.
19:48.6
Gumilid ito sa isang pasilyo doon.
19:51.4
Tapos ay sinundan niya ng tingin si Isabel habang papalayo.
19:56.1
Napapailing na lamang si Manolito ng mga sandaling yon.
20:00.1
Kita niya ang malusog na pangangatawan ni Isabel
20:02.3
na hindi maiwasan umanong magtayuan ang kanyang balahibo.
20:07.5
Para umanong napaka-perpektong babae si Isabel.
20:12.0
Ngayon ay alam niya niya kung bakit hindi niya nasisilayanin si Isabel noon.
20:15.6
Kaya pala, dahil baguhan lamang ito sa lugar,
20:21.1
hindi talaga lumad na taga roon.
20:24.5
Ang tanong nga lang ay kung saan banda nakatirik ang bahay nito.
20:29.3
Natanong niya rin kasi ito.
20:31.5
Hinulit niya rin ang tanong niya noong bumungad ang babae sa may daan.
20:36.0
Pero gaya ng sinabi sa kanya,
20:38.7
naroon lang daw banda.
20:41.5
Papanong nangyari yan ay ginalugad niya na ang lugar.
20:45.6
Pagtatakaman pero nawawala daw yung pagtatakang yun.
20:49.2
Lalo na't nahuhumaling na talaga siya sa dilag.
20:54.2
Inantay niya umanonoon ang babae.
20:57.2
Sobrang tagal bumalik.
20:59.6
Napaupo na nga lang siya noon sa tabi ng isang tindahan.
21:05.1
Hindi na bumalik pa si Isabel.
21:07.9
Mantakin niyo mga kagiliw.
21:10.3
Nakatunga nga lamang doon si Manolito at kumakalam ng tiyan.
21:14.6
Inabot na siya ng gabi.
21:15.6
Itong si Manolito naman may pagkabaliw din.
21:23.0
Inantay niya talaga at hindi siya sumusuko.
21:26.3
Umabot na lamang yun ng alas otso ng gabi.
21:30.3
Para umano siyang ginayuman noong mga panahon na yun.
21:33.9
Nalipasan na siya ng gutom.
21:36.2
Inindyan pa umano siya.
21:38.4
Kaya naman inisip niya na lamang na baka
21:40.7
ayaw sa kanya nito.
21:44.0
Wala na umanong tao sa lugar.
21:46.4
Nagbuka siyang ewan.
21:49.1
Pagka uwi pa niya ay bumungad ang sangkatutak na sermon.
21:53.1
Ang sabi ng kanyang tatay Ando.
21:55.8
Saan ba daw ito nagpunta at bakit napakatagal?
22:00.0
Doon lang po sa bayan tay.
22:02.0
Sinamahan ko nga yung babae.
22:04.4
Hindi naman kayo naniniwala sakin eh.
22:08.9
Magandang babae po.
22:11.4
Eh hindi ako bulag Manolito ha.
22:13.6
Wala kang kasama.
22:14.6
Ikaw lang mag-isa.
22:17.5
Nababaliw ka na ba?
22:19.2
Ang daming trabaho dito sa bahay.
22:21.4
Kung ano-ano na lang yung inaatupag mo.
22:24.1
Nagdodroga ka ba anak?
22:26.7
Hindi nga ako umiinom ng alaktray.
22:33.1
Malaki na ako para pagalitan.
22:37.3
Pero bata pa rin yung isip mo.
22:40.4
Ay nako itong anak mong teriya.
22:42.4
Ikaw nga yung gumausap dito eh.
22:44.1
Parang may sanak.
22:44.6
May sarili na rin mundo eh.
22:49.5
Bigla namang subabat itong si Popoy.
22:54.7
Totoo o mano ang sinasabi ng kanyang kapatid.
22:58.4
May kasama ngang babae yun.
23:01.7
O kita mo na tay.
23:03.4
May kasama nga ako.
23:06.0
Nakakita pala sakin si Popoy.
23:09.3
Hindi na lamang umano sumagot pa ang kanyang ama.
23:13.2
Badrip din si Manolito nun.
23:18.9
Kaya naman dismayado ang binata.
23:22.0
Sabi pa niya sa sarili.
23:25.9
Hahanapin talaga kita.
23:30.4
Ang agang nagising ni Manolito.
23:33.2
Si Popoy naman noon inasa likod ng bahay.
23:37.4
Nang makita nito si Manolito.
23:40.1
Nagtanong ang bata kung saan pupunta ang kuya.
23:44.5
Sinabi naman ni Manolito ang totoo.
23:47.3
Hahanapin niya umano ang babae.
23:52.9
Pumayag naman si Manolito.
23:57.4
Silang dalawa ang gumalugad sa lugar.
24:01.0
Nagmumuni-muni ang bata noon.
24:03.6
Naririnig ni Manolito ang sinasabi nito.
24:07.4
May sumusunod umano sa kanila.
24:11.0
Kagad namang nagpalingalinga si Manolito at baka
24:14.5
tatay nilang sumunod noon.
24:19.0
Kaya nagtanong siya kay Popoy.
24:23.4
Sumusunod po sa ating kuya yung ano?
24:25.9
Yung nakatira sa ibabaw ng bato?
24:29.0
Ano bang pinagsasasabi mo Popoy?
24:31.9
Sinong sumusunod?
24:33.7
At saan ba yung ibabaw ng batong yan?
24:37.2
Hindi niya po ba nakikita kuya?
24:42.2
Nagtatago siya tuwing tinitingnan ko.
24:44.5
Yung batong sinasabi ko,
24:47.8
yun yung nasa likod na bahay natin.
24:50.6
Doon po siya nakatira.
24:52.9
Ito yung lagi kong tinatanaw doon.
24:56.6
Dagdaba ni Popoy.
24:58.7
Hindi umano tao yun.
25:01.6
Lagi niya umano itong nakikita.
25:04.5
Ayaw niya lang umanong sabihin gawa ng baka pagilitan siya.
25:08.0
At alam niyang hindi sila maniniwala noon.
25:11.5
Pero nakakatakot umano ito.
25:14.5
Matapos lang makapagsalita itong si Popoy,
25:18.9
kinilabutan si Manolito.
25:22.2
Aminado siyang hindi siya naniniwala sa sinasabi ng kapatid.
25:27.0
Pero may sumusunod talaga umano sa kanila doon.
25:31.5
Dahil naririnig niya naman ang pagkaskas ng mga dahong tuyo.
25:35.9
Nakita niya pa nga ang paggalaw ng maliit na puno.
25:40.2
Kagad niyang napagtanto na itong si Popoy,
25:44.4
Nakikita ng hindi nila nakikita.
25:47.2
At doon palang sa puntong yun ay inamin ni Popoy ito.
25:52.0
Kagad niyang hinila ang kamay nito at nagmamadali sila ng naglakad.
25:58.1
Paglingon ni Manolito sa mailikuran.
26:01.7
Gulat na gulat umano ito.
26:04.4
Nang makakita ng sobrang bilis na naglakad patawid sa isang puno.
26:09.6
At kaagad naglaho yun.
26:12.8
Napamura si Manolito.
26:15.2
Sinabi niya kay Popoy na umuwi na lamang sila.
26:19.5
Hanggang sa ilang saglit pa.
26:22.5
Paglingon ulit ni Manolito.
26:25.8
Nakita niya ulit yung nilalanga.
26:28.6
Pero parang namumukaan niya umano yun.
26:32.6
Sobrang bilis nga lang umano ito.
26:35.4
At kung hindi siya nagkakamali.
26:38.8
Parang kapostura umano ni Isabel yun.
26:42.5
Kaya naman kaagad niyang inisipin.
26:44.4
At naisip na baka nagkakamali lamang nang hinala itong si Popoy.
26:48.3
Maging siya noon ay nagkakamali rin.
26:51.8
Sinipat-sipat niya ang kakahuyan pero hindi niya na nasilayan pa muli yung imaheng yun.
26:58.9
Naguguluan na si Manolito.
27:01.4
Samantalang si Popoy naman ay makikitang takot na takot.
27:06.2
Papauwi na sana sila noon.
27:08.5
Nang makakita sila ng isang bahay malapit sa may sakahan.
27:12.4
Sa baba ito banda at bagong gawa pa.
27:18.5
Hindi makikita sa daanan ito.
27:20.8
Dahil natatabunan niyo ng makapal na kakahuyan.
27:24.6
Maliban na lamang kung magmumula ka sa may sakahan.
27:28.1
Talaga makikita mo yun.
27:31.1
Nagduda si Manolito.
27:33.5
Tanong niya sa sarili ay hindi kaya ito ang bahay ni Isabel.
27:39.1
Dalidali niyang hinila ang kapatid pababa.
27:42.4
Nang makarating sila sa may daan, may liisang daan doon patungo sa bahay.
27:49.3
Hindi man lang niya nakita ito noong hinahanap niya si Isabel kahapon.
27:54.8
Dinahak nila ang landas na yun.
27:57.5
Hanggang sa bumungad na ang bahay, may mga ritaso pa ng mga kahoy na putol-putol.
28:03.8
At naggalat ang mga sako ng simento.
28:07.6
Alata sa bahay ng bagong gawa pa lamang.
28:10.9
Yun lamang siguro ang bahay doon.
28:12.4
Ito na masasabing maganda.
28:14.8
Simentado at sakto lamang ang laki noon.
28:19.1
Doon niya nakita si Isabel.
28:21.7
Nasa likod dito ng bahay at may kung anong pinagkakaabalahan.
28:27.7
Nakita sila nito.
28:29.6
Umiti o mano si Isabel noon.
28:32.8
Si Manolito noon ay hindi alam ang mararamdaman.
28:36.8
Masaya ba siya o banas?
28:38.9
Hindi kasi naging madali sa kanyang isipin ang ginawa ni Isabel.
28:43.8
Pero kasalanan din naman niya yun.
28:46.4
At bakit sumama pa ito?
28:49.1
Tinawag sila nito.
28:51.0
Tapos ay lumapit naman ang dalawa.
28:54.8
Hindi na lang inisip pa ni Manolito yung pangyayari.
28:58.8
Mabilis na naglaho yun dahil sangit ding napakaganda o mano ni Isabel.
29:04.3
Humingi ng patawad ng dalaga.
29:07.5
Nakita niya o manong pinsan niya.
29:10.0
Tapos ang sabi nito,
29:10.9
Ang mga magulang umano ni Isabel
29:13.7
Ay baka sa susundabuan palilipat
29:16.4
Napilitan umano itong si Isabel na puntahan ang mga ito
29:20.8
Para umanong matagal na silang magkakilala sir Seth
29:24.9
Kung makitungo itong si Isabel
29:27.6
Magaan umano sa loob niya
29:30.2
Hindi naman nagbigay ng komento pa si Manolito
29:34.1
Si Popoy naman ang mga sandaling yun
29:37.1
Nakasimangot ang muka
29:39.0
At nakatitig kay Isabel na para bang
29:41.5
May kakaibang nakikita dito
29:46.9
Nag-aya na si Popoy na umuwi nun
29:49.6
Kinukulit niya si Manolito
29:52.5
Pero ayaw pa umano ni Manolito
29:55.3
Mananatili muna umano sila sa lugar
29:58.6
Pero paulit-ulit umano na sinasabi ni Popoy
30:03.1
Na kailangan na nilang umuwi nun
30:08.0
Ikaw na nga itong sumama, ikaw pa itong nagreklamo
30:10.9
Kung gusto mong umuwi, ikaw na lang
30:13.7
Malapit lang naman yung bahay
30:16.0
Mag muna akong isama
30:17.4
Kuya, umuwi na tayo
30:21.2
Hindi ako uuwi kapag hindi ka kasama
30:23.8
Sabat naman ni Popoy
30:26.2
Habang nagsasalita ang bata
30:29.2
Nakatitig ito kay Isabel
30:31.7
Nababanas na noon si Manolito
30:35.4
Kung kaya naman ay napilitan nalang
30:38.0
Kaya naman siyang sumama sa kapatid
30:42.3
Nagtatanong noon si Manolito kung anong problema
30:45.9
Ay naman kay Popoy
30:50.7
Basta gusto niya lamang umuwi pero
30:53.3
Hindi siya papayag kung hindi kasama si Manolito noon
30:57.0
Nakikita ni Manolito na parang takot na takot itong si Popoy
31:02.2
Napakabilis pa umanong maglakad
31:05.9
Nang makarating sa bahay
31:08.0
Pumuslit lamang sandali si Manolito pero bumalik din kaagad yon
31:13.2
Nagsisisigaw si Popoy noon
31:16.3
Huwag daw babalik dahil may kakaiba daw sa babae
31:20.1
Hindi umano tao yon
31:23.8
Abayin na babaliw na ata tong si Popoy
31:30.3
Nakita ko nga yung bahay
31:31.3
Tapos naroon sila nakatira
31:33.4
Nakabalik nga siya
31:38.0
Pero ang problema naman noon ay wala si Isabel
31:40.5
Hinagilap niya ang buong paligid ng bahay
31:44.0
Tinatanaw pa niya ang malawak na sakahan pero
31:49.4
Kaya naisip niyang baka nasa loob
31:52.5
Natutulog ito sa may silid noon
31:54.7
May silid kasi yung bahay na yon at nakasara ang pintuan
31:59.3
Sumilip siya sa may bintana
32:02.2
Kung saan makikita dito ang sala
32:06.9
Nasilayan niya ang nababalik
32:08.0
Napakaruming loob ng bahay na yon
32:09.6
Hindi pa nalilinis ang sahig
32:12.4
Maraming mga alikabok mula sa may simento
32:15.7
May mga kahoy ding nagkalat noon
32:18.7
Nagdaka si Manolito
32:21.9
Kung bakit napakarumi
32:24.3
E may nakatira naman
32:26.3
Pakamot-kamot pa umuno siya ng ulo noon
32:29.2
Pero ipinagsawal ang bahala na lamang yun ni Manolito
32:34.1
Kinatok ni Manolito ang pinto sa may harap
32:38.0
Makailang beses niyang kinatok ito
32:41.0
Kasabay ng pagtawag ng pangalan ni Isabel
32:44.2
Pero walang tumutugon
32:47.0
Hanggang sa bigla nalang nagbukas ang pintuan
32:50.7
Nagdadalaw ang isip man pero pumasok ito at nang makarating sa may pintu ng silid
32:56.9
Kinatok niya ang pintuan doon
32:59.9
Pero wala pa rin tumutugon
33:04.4
Sinubukan niyang buksan ito pero nakakandado man o yon
33:08.0
Pinili niya na lamang lumabas
33:10.9
Inisip niyang baka wala talaga si Isabel sa bahay
33:14.2
Dinapuan niya naman umuno siya ng kabaliwan
33:18.2
Akalain niya ba namang inantay niya na naman ang dalaga noon
33:23.1
Nagbabaka sakali itong makita niya
33:26.8
Hinabot na lamang siya ng tanghali noon at muling nalipasan ito ng gutom
33:34.4
Papauwi na sana ito
33:35.7
Nang makita niya si Isabel naman
33:38.7
Nakangiti umuno ito
33:41.8
At iba ang suot na damit niya
33:44.4
Walang manggas at manipis
33:47.1
Maiksidi ng salawal
33:49.2
Basa yun na parang naligo sa ulan
33:52.1
Naisip naman ni Manolito na baka galing sa ilog yun
33:56.8
Bakat na baka tumano ang
34:01.5
Maselang bahagi ng babae
34:06.0
Napayuko itong simulatong
34:08.5
Dinaanan lamang niya si Isabel
34:11.3
Pumasok ito sa loob at ilang saglit lang ay bumalik na sa labas
34:18.9
Pero manipis pa rin na damit yun
34:21.8
Napapaisip noon si Manolito, Sir Seth
34:26.4
Kung sakaling naligo man yun ang ilog at sa kaparehang daanan ito dumaan
34:31.2
Dapat ay makakasalubong niya ito
34:35.7
Saglit lang naman yung nakauwi siya at bumalik ka agad eh
34:39.0
Doon na siya nakaramdam ng kakaiba
34:43.2
Pero hinala niya lang yun
34:46.0
Sa likod noon ay ang pagnanais pa rin makausap ang dalaga
34:50.8
Hindi niya alam sa sarili kung bakit siya nagkaganon
34:54.9
Para na umanong nanliligaw siya dito
34:57.9
Ayon pa kay Manolito
35:00.5
Kahit sinong lalaki umanong makakakita kay Isabel
35:04.8
Mabibigahan niya ito
35:05.7
Nagtanong pa umanong itong dalaga kung bakit umanong bumalik si Manolito
35:11.3
Hindi ka agad ito nagsalita
35:14.2
Nakatitig lamang siya sa mga mata ng dalaga
35:20.1
At napakaseryoso na mukha noon
35:22.4
Pumukha-buka ang bibig na warima kinakausap ang sarili noon
35:28.2
Ahm wala, gusto lang kitang makausap
35:35.7
Naaaliw umanong siya kay Manolito
35:38.1
Nagtanong ang dilag kung ano namang pag-uusapan
35:42.1
Kwentuhan lang ba o may iba pa
35:45.0
Napalunok ng laway si Manolito noon
35:49.0
Alam niya ang ibig sabihin ng dalagang ito
35:54.1
Manliligaw ka ba Manolito?
35:58.4
Bakit hindi ka nagsasalita?
36:01.7
Natulala habang nakangangaang binata
36:03.7
Nang marinig niya mula kay Isabel yun
36:05.7
Ang bibig ni Manolito
36:08.1
Napaka malumanay pa ng pagkakabigas
36:11.7
Tapos kinikindatan pa siya nito
36:14.4
Namumutawi na sa kanyang isipan noon
36:18.0
Ang magandang kinabukasan
36:19.5
Sa loob-loob niya
36:22.0
Parang sasabog na umano
36:24.0
Nakikita niyang para umanong gusto din siya ni Isabel
36:27.8
Lalan ng maghudat ito ng tango
36:30.8
At ang ibig sabihin ay sumunod sa kanya ang binatilyo
36:35.7
Naglaka dito patungo sa likod
36:38.2
Kung saan may mga mababang damo
36:40.8
Umupo umano si Isabel
36:42.8
At sumandal sa isang puno noon
36:44.5
Kumikinang umano ang napakaputing paanya
36:48.8
Kinawayan pa siya
36:51.1
Kasama ng pagkindat
36:53.4
At ang pagkindat na yun
36:55.6
Ay parang panglalandi
36:56.9
Napamuras si Manolito
37:00.0
Nagpalingalinga siya sa paligid
37:02.8
Kung may iba bang tao noon
37:04.0
At ang pagkindat na yon
37:05.2
Ay parang panglalandi
37:05.7
Nauuna na ang kanyang maruming isip nun.
37:08.7
Napalunok pa siya ng laway.
37:12.4
nagingingit-ngit na umano ang kanyang pagkalalaki.
37:17.0
Lumapit naman siya.
37:19.1
Kaso ay narinig niya ang boses ni Popoy.
37:22.4
Tinatawag siya nito.
37:24.8
Doon ito nagmumula sa may itaas.
37:29.0
Sinagot niya naman yun sa kung ano bang sadya ng bata.
37:31.7
Kaso ay tinatawag lamang siya nito ng paulit-ulit.
37:37.7
Paglingon niya doon kay Isabel,
37:40.6
napakunot ang mukha ni Manolito.
37:43.2
Gawa ng wala na umano ang dilag doon.
37:46.7
Ginala niya ang paningin
37:47.8
hanggang sa nakita niya ito malapit sa maisakahan.
37:53.0
Nakatingin sa malayo na para bang
37:54.6
sobrang lalim ng iniisip niya.
38:00.4
Nanlaki ang mga mata ni Manolito.
38:01.7
Nagtataka siya kung papano nakarating doon
38:06.1
ng sobrang bilis itong si Isabel.
38:09.6
Tinawag niya pa ito pero
38:10.9
lumingon lamang at ngumiti nun.
38:15.3
Paulit-ulit naman siyang kinukulit noon ni Popoy.
38:19.3
Nakakairitan naman ang pagsisisigaw nito sa may daanan.
38:23.5
Gusto niyang batuin yun
38:24.5
dahil nga banas na banas siya noon.
38:28.1
Nabitin tuloy ang naiisip niya mangyari noon nila Isabel.
38:31.7
Wala siyang nagawa kung hindi ang puntahan niya na lamang ang kapatid.
38:37.3
Habang nangyayari yun ay muli niyang nilingon ang babae pero
38:40.2
wala na ito doon sa kinatatayuan niya.
38:48.1
Ako'y napipi ko na sa'yo ah!
38:53.0
nag-usap kami ni Isabel.
38:55.0
Binaram mo na naman yung pagtawag eh.
39:04.4
Pangit ng mukha niya.
39:06.2
Maniwala ka sa'kin.
39:10.1
Hindi po siya si Isabel.
39:14.6
Umuwi na nga tayo.
39:16.4
Magkakataon na yun eh.
39:17.9
Ikaw talaga napakakulit mo.
39:20.5
Sabi niya hindi siya tao kuya eh.
39:23.4
Tingin ko yung babaeng si Isabel
39:24.8
yun yung nakikita ko doon sa likod ng bahay natin.
39:29.1
Doon sa may malaking bato.
39:31.7
Basta pangit siya kuya!
39:35.8
nalipasan ako ng gutom mo.
39:37.4
parang ikaw patay
39:39.3
lumalabas na nasiraan ng ulo eh.
39:42.1
Ano ba yung pinagsasasabi mo?
39:47.5
Napapakamot na lamang
39:48.3
umano ng ulo noon si Manolito.
39:51.3
Wala lang sa kanya
39:52.1
ang sinasabi ni Popoy.
39:55.5
Kinagabihan noon,
39:57.3
hindi makatulog si Manolito.
40:00.2
Parati niyang naiisip yung
40:03.8
Paulit-ulit na sinasariwa sa diwa
40:05.9
at inilalarawan niya na
40:10.7
kung hindi lang dumating si Popoy noon.
40:15.0
Hanggang sa lumabas siya
40:17.7
kumakati daw talaga
40:18.8
ang kanyang pagkatao.
40:22.6
Sa tansya niya noon
40:23.8
ay nasa alas 11 na ng gabi yun.
40:26.8
Parang gusto niyang puntahan
40:27.9
naman oh si Isabel.
40:30.3
Mag-isa lang kasi yung manoyon.
40:31.7
Para bang sinasapian siya
40:34.4
ng pagka-demonyo?
40:36.7
Inaamin niyang sobrang dumi na talaga
40:38.6
ng kanyang isip noon.
40:41.0
Ilang saglit pa habang
40:44.5
may narinig siyang kagaskas
40:45.9
ng mga tuyong dahon.
40:48.7
Nasa likod banda ito.
40:50.9
Tapos yung mga manok nila noon,
40:55.0
Yun bang parang may ahas
40:56.2
na nakita mga yun.
40:58.5
Nagpupuputak tapos pagpag
41:00.0
ng pagpag sa pakpak.
41:01.7
Maliwanag naman naman oh
41:03.9
dahil may konting sinag ng buwan.
41:07.0
Limitado man ang kanyang paningin
41:08.5
pero kahit papano
41:09.5
may naaaninag siya ng konti.
41:14.6
Pinantahan niya umano
41:15.6
ang likuran ng bahay.
41:18.7
ang kakaiba doon.
41:21.7
bago pa ang masukal
41:22.9
at yun ang malaking bato
41:27.8
Akma na siyang tatalikod noon
41:29.4
nang bigla na lamang
41:30.3
may tumawag sa kanya.
41:31.7
Nanlaki ang mga mata
41:35.6
dahil kung hindi siya
41:40.0
Boses yun ni Isabel.
41:43.4
Pinakiramdaman niya yung maigi
41:44.6
hanggang sa natunto niya
41:47.1
ang pinanggalingan noon.
41:49.9
Sa bandang daan ito
41:51.2
kung kaya pinuntahan niya yun.
41:54.2
Nakita niya daw si Isabel.
41:56.8
Kahit na madilimay
41:57.8
alam niyang si Isabel yun.
41:59.8
Gawa ng napakaputi noon.
42:02.5
Kagad siyang lumapit.
42:05.0
Nakangiti umano ito.
42:07.4
Tapos ang sabi ay
42:08.3
bakit umano-umalis
42:09.4
si Manolito sa kanila.
42:12.5
Nagtayuan ang mga balahibo
42:15.8
Hindi dahil sa takot noon
42:17.2
kundi nakakaramdam siya
42:19.8
alam niyo na yun.
42:24.4
Yung kapatid ko kasi
42:25.5
pinapauwi ako eh.
42:27.7
Ano namang ginagawa mo dito?
42:29.9
Tanong ni Manolito.
42:31.7
Ay naman kay Isabel.
42:34.6
Gusto umano niyang makita
42:39.0
Tinanong niya pa ito
42:40.0
kung gusto ba nitong sumama.
42:43.7
Saan naman Isabel?
42:46.0
Ang tanging sinagot lamang
42:47.4
ng dalaga sa kanya.
42:53.5
ng lakan itong si Manolito.
42:56.1
Papunta naman ang babaeng yun
42:59.8
Kahit napakasukal at naririnig
43:01.5
niya noon ang mga kakaibang huni
43:03.3
ay hindi natatakot ang binata.
43:06.9
Sa alipay nananabik siya.
43:09.8
Mantakin niyo mga kagiliw.
43:12.1
Ayon pa kay Manolito.
43:14.3
Parang gusto niya
43:15.1
ng sunggaba ng babae.
43:17.8
Inakbayan niya umano ito
43:19.1
pero hindi daw pumalag yun.
43:22.2
Para umanong kinokuryente
43:23.6
ang buong pagkataon niya noon.
43:26.3
Kilig na kilig na
43:27.2
parabang galing sa pag-ihi.
43:29.7
Tapos ay nanginginig na lamang
43:33.7
Dahil nga sa palayo ng palayo
43:35.5
at paliblib ng paliblib.
43:37.9
Padilim naman ang padilim
43:41.5
Hindi niya na halos makita si Isabel noon.
43:44.8
Maliban na lamang
43:45.7
sa nakalapat ang kanyang kamay
43:50.0
Ilang saglit lang
43:51.2
nakarating daw sila
43:53.4
sa itaas ng burol.
43:55.9
Medyo naaninag niya na.
43:58.6
Wari pa ni Manolito.
44:05.6
pero hindi na mapuno.
44:08.2
Nakikita umano niya
44:09.3
ang namimituin mga ilaw
44:13.8
Huminto umano si Isabel noon.
44:16.5
Nakatanaw sa malayo
44:22.4
Napatanong naman si Manolito
44:24.8
ang gagawin nila sa lugar na to.
44:29.0
Gusto mo bang sumama sa akin?
44:31.5
Eto, dinala kita.
44:36.7
Hindi ka agad nakapagsalita
44:40.7
Napabuntong hininga siya
44:42.2
at ang sabi pa sa sarili.
44:48.7
Sino ba namang hindi magkakagusto sayo?
44:53.9
Bakit mo nasabi yan?
44:55.9
Tanong pa ni Manolito.
44:58.2
Tapos ay hinawakan ni Isabel
44:59.7
ang kamay ng binatilyo.
45:02.3
Medyo mahigpit yun.
45:04.5
At iniisip ni Manolito na
45:06.2
nanggigigil din itong si Isabel.
45:10.4
Akma niyang susunggaba nito
45:12.0
kaso bigla naman itong nagsalita.
45:14.8
At muli niyang tinanong
45:16.1
kung sasamahan ba siya ni Manolito.
45:20.4
Isang tanong isang sagot lamang umano.
45:29.9
Doon ka naman nakatera sa baba eh.
45:33.6
Sinamaan naman kita.
45:35.6
Ano bang gusto mong mang...
45:38.2
Naudlot ang pagsasalita ni Manolito.
45:42.0
Bigla na lamang umano siyang kinilabutan nun.
45:46.1
Sa puntong yun ay totoong kilabot na talaga.
45:50.5
Yung mukha umano ni Isabel
45:52.0
ay bigla na lamang naging
45:53.4
napakapangit ang itsura.
45:58.2
tapos yung mga mata.
45:59.9
Kulay dilaw umano.
46:03.6
Papikit-pikit pa umano si Manolito
46:05.9
para matiyak na hindi siya
46:08.3
nagkakamali sa nakikita.
46:10.8
Pero hindi talaga
46:12.2
nagbabago ang paningin niya nun.
46:15.4
Ang pangit ni Isabel.
46:18.1
Ani mo yung nakakita umano siya
46:22.3
Yung suot pang damit
46:23.8
ay bigla na lamang nawala.
46:26.7
Tapos naging kuba na yun.
46:29.1
Hindi niya nakakita.
46:29.9
Hindi niya madetalye ang katawan
46:31.2
pero natitiyak siyang
46:32.4
napakapangit din ang postura
46:34.8
nang nasa harapan niya.
46:40.0
Hindi mo pa ako sinasagot.
46:46.2
sasama ka sa akin at magiging asawa mo ako.
46:50.0
Pero kapag hindi,
46:55.1
Uwi ka ng Isabel na yun.
46:57.3
At bigla na lamang itong lumingon sa kanya.
46:59.9
Walang anu-anong tumakbo
47:03.0
ng mabilis si Manolito.
47:05.3
Walang lingon-lingon at wala
47:07.0
ding tamang direksyon kung saan siya patungo nun.
47:12.1
tumakbo lamang siya ng tumakbo.
47:15.2
Pero naririnig niya ang kaluskos
47:17.0
sa likod na parabang may sumusunod sa kanya.
47:21.2
Nagsisisigaw si Manolito.
47:23.6
Mura ng mura at hindi niya
47:25.1
napigilang mapaiyak.
47:28.2
Nang makarating siya sa guba,
47:29.9
patuloy sa pagtatakbo ito kahit nagkanda dapa-dapa na
47:34.7
at nakabangga-bangga pa sa mga puno nun.
47:39.4
Bumulusok pa nga daw siya noon dahil may daan na sobrang padahilig.
47:43.5
Tapos nawalan siya ng balanse.
47:46.3
Kung kaya naman natumba siya at nagpagulong-gulong nun.
47:50.8
Babangon sana siya noon kaso nakabungad naman sa kanya yung nilalang.
47:55.3
Gumapang siya pa atras hanggang sa nabangga sa isang puno nun.
47:59.9
Sinubukan niyang kumabig
48:01.6
pero may nakaharang.
48:04.7
Ayon sa nilalang na ito,
48:07.3
bakit umano tumatakbo si Manolito
48:09.9
na parabang natatakot?
48:13.8
Dagdag pa nito'y sagot na lamang ang inaantay niya.
48:18.0
Oo lamang at hindi
48:19.2
at mangyayari na umano ang inaasam noon ng binata.
48:25.2
Sabi naman ni Manolito habang nakaharang ang kamay
48:28.2
ay hindi umano siya na umano.
48:29.4
Hindi umano siya sasama.
48:31.8
Layuan umano siya dahil impakto umano si Isabel noon.
48:37.1
Tumawa lamang nang tumawa ang nilalang.
48:40.4
Pero yung pagtawang yon ay hindi nagasgas
48:42.6
kung di boses na talaga ng tao.
48:47.6
Ano bang pinagsasabi mo Manolito?
48:52.5
Nahihilbang ka na ba?
48:54.5
Eto, mukha bang impakto?
48:59.4
Natigilan si Manolito.
49:02.3
Tinitigan niyang maigi ang nilalang.
49:04.8
Pero naging tao na ito
49:06.8
at naging si Isabel na ulit.
49:10.8
Inaabot pa nito ang kamay at sinabing tumayo daw si Manolito noon.
49:20.6
Bakit wag hawakan?
49:22.3
At bang nangyayari sa'yo?
49:24.4
Bigla ka nang tumakbo.
49:27.7
Doon tayo sa amin.
49:29.4
Tumayo si Manolito noon.
49:33.2
Tapos ay inilapit niyang mukha niya sa mukha ni Isabel.
49:38.0
Si Isabel nga ang nakikita niya.
49:41.4
Naguguluhan si Manolito sa puntong yon.
49:45.1
Bakit naging tao na ang babae?
49:48.5
Inisip niyang baka na malikmata lamang siya.
49:51.7
Tapos naalala niyang hinahabol siya ni Isabel.
49:55.4
Naawa tuloy umano siya dito.
49:56.7
Humingi siya ng tawad.
50:01.4
Sinabi niyang may iba lang siyang nakita kanina.
50:05.0
Hindi umano kaaya-aya yon.
50:08.0
Basta natakot daw siya dahil nagmukhang impakto umano si Isabel noon.
50:13.4
Madilim ka si Isabel.
50:19.0
O gusto mo bang sumama o hindi?
50:21.3
Inaantay ko yung sagot mo.
50:26.7
Kahit paman naging tao na umano ang kaharap niya noon.
50:31.0
Nagkaroon pa rin ang latak ang isip niya sa mga binitawang salita.
50:35.9
Ang oo at hindi noon.
50:39.3
Nagkaroon siya ng takot na sagutin ang tanong ng dalaga.
50:44.3
Kaya naman hindi na sumagot si Manolito sa alok nito.
50:48.8
Sabi ni Manolito,
50:50.8
pag iisipan niya,
50:52.8
bilang respeto umano sa sarili
50:54.7
at sa babae noon.
50:56.7
Iaatid na lang kita sa inyo.
51:01.0
Huwag mo na akong iatid.
51:03.3
Malapit lang naman dito yung bahay namin.
51:07.7
iintayin ko yung sagot mo ha.
51:10.3
Sambit ni Isabel.
51:13.4
Hindi na nagsalita pa si Manolito.
51:16.6
Tumangu lamang ito at tumalis noon.
51:20.2
Hindi mawala-wala sa isip niya yung kilabot kanina.
51:24.8
Ipagpalagay na lamang umano na namamalik.
51:26.7
Matalamang siya noon, pero
51:27.8
para umanong totoo.
51:31.6
Naaamoy niya pa nga noon
51:32.9
ang bibig ng impakton na sobrang baho.
51:36.2
Kaya paano daw nangyari yun?
51:40.1
Inabot na lamang umano ng umaga noon si Manolito, pero
51:42.8
hindi talaga siya nakatulog.
51:47.2
Nakaupo siya sa may kamalig doon sa may sakahan
51:49.4
na para umano siyang wala sa katinuan.
51:53.4
Nakatulala lamang umano yun.
51:56.7
Tinawag pa siya ng kanyang ama
51:58.1
at sinabing ang agad daw nagising ni Manolito.
52:02.1
Pero ang hindi alam nito,
52:04.6
hindi pala nakatulog ang binata noon.
52:08.1
Dahil nga sa pagkabagabag noon
52:10.0
ay naiisip niyang punta ng bahay nila Isabel.
52:14.0
Naguguluhan siya.
52:15.9
Iniisip niyang baka totoo yung sinasabi ng kapatid niya
52:18.7
na hindi tao si Isabel.
52:23.1
Pero sa loob-loob niya noon,
52:24.6
nanghihinayang siya kapag gano'n.
52:27.9
Kaya gusto niyang kumpermahin.
52:32.7
pinuntahan niya nga umano ang bahay.
52:35.3
Pero ang nadatna niya doon ay isang lalaking
52:38.0
nasa husto ng edad.
52:40.8
Nagtitirik ito ng kandila sa gilid ng bahay na yon.
52:45.8
Napakunot ang mukha ni Manolito.
52:48.6
Bakit may tao at nagtitirik pa talaga ng kandila?
52:53.7
Hinahanap niya si Isabel.
52:54.5
Pero hindi niya makita ito.
52:58.7
Nang masipatan siya ng tao,
53:01.3
nagtanong yon sa kung anong sadya ng binata.
53:05.7
Ah, nakita niyo po ba si Isabel?
53:11.8
Sumimango tumano ang mukha ng lalaki na parabang galit noon.
53:16.3
Lumapit sa kanya ito tapos...
53:20.0
Ako yung tatay niya.
53:28.2
Madalas nga kaming magkita at nagkausap eh.
53:35.6
Huwi ka ng lalaki tapos tumingin ito sa malayo.
53:40.3
Gulat na gulat si Manolito
53:41.9
sa naging salaysay ng tatay ni Isabel noon.
53:48.5
Apat na buwan nang patay ang anak ko.
53:51.9
Nadisgrasyo siya.
53:52.7
Itong bahay na to sa kanya to.
53:56.5
Naipundar niya bilang guro.
53:58.7
Gusto niya kasing maniraan sa bukid eh.
54:02.3
Sigurado ka bang nakita mo siya?
54:03.8
Baka naman nagbibiro ka lang.
54:07.3
Hindi na nakapagsalita si Manolito.
54:10.4
Binalot tumano ang buong niyang katawan ng matinding kilabot.
54:16.0
Kung ganun pala umano,
54:17.6
sino yung Isabel na nakikita niya sa lugar?
54:22.7
Walang ano-ano'y umuwi si Manolito.
54:26.2
Kinausap niya si Popoy
54:27.5
at sinabi niyang tama ang kapatid.
54:31.3
Hindi daw si Isabel yun.
54:34.0
At kung hindi siya nagkakamali noon,
54:36.9
totoo talaga yung impaktong nasilayan niya kagabi.
54:41.1
Hindi umano ito si Isabel.
54:45.4
Nung malis ka pala kagabi kuya,
54:47.9
sabi ko naman sa'yo,
54:49.4
hindi tao yun eh.
54:51.5
Diyan yung nakatira sa likod ng bagay.
54:52.6
Diyan yung nakatira sa likod ng bahay oh.
54:54.5
Nung una kala ko bata lang na sing edad ko eh.
54:57.6
Tapos yung naging pangit yung mukha bigla.
55:00.6
Inaaya nga akong sumama sa kanya pero hindi ako pumapayag eh.
55:05.2
Matapos na marinig yun ni Manolito,
55:08.2
walang pag-aalin langan niyang pinuntahan ng isang albularyo malapit sa lugar nila.
55:14.5
Sinabi niyang lahat
55:15.3
na may impakto man nung nakatira sa likod ng bahay nila
55:18.6
at nagpapanggap itong tao.
55:22.6
Sa isip-isip nito ay baka umanunais nitong manguha ng tao
55:25.6
at dalhin mismo sa lugar nila nun.
55:31.2
ay hindi daw naniwala ka agad
55:33.1
yung manggagamot na yun.
55:36.2
Kinakailangan niya ng pruweba at baka
55:38.0
gawa-gawa lamang daw ni Manolito ito.
55:42.1
Nagtungo ang albularyo sa kanila.
55:45.4
Nagtaka pa nga umanunoon ang magulang nila Popoy at Manolito.
55:49.9
Nang makita ang malaking bato na may dalaki,
55:52.5
nakumpirma ni Mang Lando na may nananahan ngang nilalang.
55:58.5
Delikadong klase ng lamang lupa o manoyon.
56:02.6
Mabuti na lamang at tinanggihan sa tanong kung sasama ba o hindi.
56:07.0
Dahil kung sumagot pa o manonang oo,
56:09.5
ay maisasama ng nilalang ang sino mang tao sa kanyang mundo.
56:16.8
bukas sumano ang pandama,
56:18.8
kaya nakikita niya yun.
56:20.6
Pero dahil tinanggihan nito ni Popoy,
56:22.5
lumipat naman umano kay Manolito.
56:26.6
Pero ang anyong impakto ay hindi nakikita ng binata.
56:32.2
Napamura si Manolito
56:33.7
at lahat ng nakikita niyang kaaya-aya sa inaakalang si Isabel.
56:41.0
yung kagandahan nito,
56:43.2
lumalabas na pang-aakit lamang yun.
56:46.6
Kamuntikan pa siyang madali.
56:49.5
Umiral pa naman umano ang pagkalalaki niya.
56:52.5
Mabuti na lamang at hindi siya nagpadala nun.
56:56.5
Ayon kay Mang Lando,
56:59.0
hindi daw natataboy ang mga engkanto.
57:02.4
Dahil katulad ng mga tao ay nananahan din ito sa mundo.
57:06.3
Nabasbasan ng karapatan.
57:08.6
Pero may sutil talagang gustong mangalipin ang mga tao.
57:13.2
Kung nagkataong nadukot si Manolito,
57:15.9
ay magiging alipin ito o alaga ng nilalang na yun.
57:19.3
Nilagyan lang ng mga pangontra ni Mang Lando ang paligid ng bahay.
57:26.1
Hindi mantiyak na hindi na makakapanalasan ng tao pero,
57:32.2
alam na nila ang kalidad ng lamang lupa sa may likod.
57:36.3
Nang dudukot ito ng tao.
57:41.4
kapag may lumapit na ibang tao sa lugar,
57:46.6
Magaling umanong mangling lang ang mga lamang lupa.
57:50.2
Pupunteryahin ang kahinaan ng isang tao para manakit.
57:55.3
Sa likod ng lahat ng iyon,
57:58.1
sobrang nanghihinayang si Manolito.
58:01.3
Aminado siyang napaibig siya talaga.
58:04.2
Naawa siya sa totoong si Isabel.
58:07.0
Na ilalarawan niyang maganda talaga yun dahil nga,
58:10.0
yun ang ginaya ng lamang lupa.
58:13.1
Siguro daw ay napabisita si Isabel sa lugar na namataan ito ng nilalang.
58:17.7
Kaya ginaya dahil nga magandang.
58:19.3
Maganda at madaling makaakit.
58:22.7
Nagsindi ng kandila si Manolito
58:24.6
sa bahay na ipinagawa ni Isabel noon.
58:28.8
Nagmumuni-muni ng dasal noon.
58:32.9
Kung may mapupulot man na aral dito,
58:36.6
yun ay huwag pairalin ang kurusidad
58:38.3
at ang pagkalalaki.
58:41.4
Maging mapagmatsyag muna.
58:45.0
itong kurusidad naman talaga ang naglalagay sa atin sa alanganin.
58:49.3
Lalo na kapag sinabayan ang pagkalalaki o pagkababae.
58:54.0
Partikula lamang ito sa mga bagay na hindi tayo sigurado
58:57.0
at alam nating napakadelikado.
59:01.0
Kinakailangan din kasi natin niyang kurusidad.
59:04.1
Pero dapat ay sa tamang paraan at sa tamang sitwasyon.
59:08.2
Kung nagkataon pang hindi na agapan ni Manolito,
59:12.9
nagsisisigaw na ang kaluluwa niya sa mundo ng mga lamanlupa.
59:17.5
May iiwan ang katawan niya sa mundo ng lamanlupa.
59:19.3
May iiwan ang katawan niya sa mundo ng mga tao.
59:21.6
Pero patay na iwan.