00:40.8
Sige po, ano ba? Ano ba dapat namin malaman?
00:43.4
Maraming salamat.
00:44.6
So, unang-una kasi ang tingin kong napakakulang ay yung information
00:49.3
kung paano mag-segregate.
00:52.5
Dapat kasi iba-iba pala ang tipo ng plastic.
00:55.1
So, di ba ngayon, number one,
00:56.6
problema ng bansa natin is plastic waste, di ba?
01:00.3
So, dapat pala, iba pala yung rigid at meron pala yung tinatawag na flexible waste.
01:04.9
So, sa bahay pa lang natin, dapat pinagsasama-sama na natin.
01:10.2
Sige, Ma'am, ano yung example ng mga rigid?
01:12.4
Okay, para mas madali.
01:14.2
Kapag flexible waste, yun yung hindi ka masasaktan.
01:18.9
Ah, pag-example sa inyo.
01:19.9
So, yung mga plastic na plastic na bag, sachet, mga gano'n.
01:24.8
Kapag rigid, yun yung pag-segregate.
01:26.6
Kapag tumama sa'yo, masasaktan.
01:28.3
Yung mga PET bottles, rigid na yan.
01:31.3
Claro yan, maganda yan.
01:33.9
So, yun talaga, kaya yun nga, mas pinopromote sana namin na,
01:38.7
kung baga, itong wasto, kasi parang lahat ng ginagawa natin is,
01:43.7
kung baga, however little it is, malaking contribution na sa problema natin ngayon.
01:48.2
So, paano ba nag-start yung initiative na to?
01:50.8
Saan siya nagsimula?
01:52.3
Nagsimula siya dito sa first project namin na coral rehabilitation.
01:58.8
So, when we were doing the coral rehabilitation, I had to dive down the sea.
02:02.8
Oh, diver, si Sir.
02:06.3
So, when we went down, there was so much trash on the water.
02:11.5
So, that's when it all started.
02:13.0
We started cleaning up coastlines with the Philippine Coast Guard.
02:17.9
Kailan pa yan, Sir?
02:19.0
This started like 2017.
02:21.9
Yes, until we, like, you know, as we go along, right after the pandemic,
02:26.6
naisip namin, ay, teka nga muna, parang paano ba talaga tayo makakatulong?
02:30.6
Kasi, di ba, naging number three ang Pilipinas, hanggang sa naging top one na tayo.
02:34.6
So, together with the Miss Earth Foundation, of course,
02:38.5
the Balikatan, the National Council on Women of the Philippines.
02:42.8
So, tulong-tulungan yung mga ibang-ibang organisasyon, kasama din natin,
02:46.6
tumutulong paunti-unti para mapalawak pa natin yung awareness para sa basura.
02:55.5
So, number one, segregate.
02:57.4
Step two naman po, ano naman po yung nakahain, Tat?
03:01.5
Segregate kasi, alam mo ngayon kasi, yung nga, from pollution to innovation.
03:05.5
Because of technology, marami nang pwedeng gawin.
03:08.4
Do you know that these waste, ito po, papakita ko sa inyo, ito yung sample ng shredded, na rigid plastic waste.
03:14.3
Ito yung mga rigid, ito yung mga matikigas na yun, patikukul sa inyo.
03:19.3
So, ito naman, of course, we have the paper waste.
03:22.6
Tapos, yan, yung plastic waste, yung mga sachet.
03:24.8
Ah, ito yung mga matikigas na yun.
03:28.7
O nga, tapos papel, syempre, yung mga gagagawa nyo rin.
03:32.0
At yung aluminum waste, ito yung mga lata.
03:34.4
Yan, yung mga dalilin sa mga, o, at sa mga, di ba, yung mga food bags natin.
03:37.3
Ah, mga tetrapack.
03:39.8
So, ang kinalabasan ito, mga to?
03:41.3
Ang kinalabasan ay ito.
03:44.2
Ito, from rigid plastic and sachets.
03:47.9
At pinagsama-sama.
03:48.8
Pinagsama-sama siya.
03:50.1
So, ito rin, sachet.
03:52.7
Matibay, matibay din siya.
03:54.1
It's another process, pero ito din, pinagsama-sama, sachet.
03:57.6
So, develop tayo ng develop.
03:59.7
So, nakakatuwa na isang beses na featured din si Noel.
04:03.8
Kasi nga, kaya natin gawing wood finish to.
04:05.9
So, ito, can you imagine?
04:07.3
Teka muna, itong buong, hindi naman siguro, no?
04:09.7
Ito po, itong buong ito.
04:13.7
So, we were featured because we can make it look like wood.
04:17.4
Actually, we just weren't able to bring it kasi nga, mabigat.
04:21.1
So, pwede rin gawing mukhang kahoy talaga.
04:23.2
Pero, actually, recycled.
04:25.1
Nasagot nyo na kasi yung problema.
04:26.5
Ayan, na-collectan nyo na.
04:27.8
Pero, ano nga yun ang gagawin ninyo pagkatapos yung makollect?
04:30.4
Saan yung ilalagay?
04:32.5
Upcycling ang tao.
04:33.6
Ano naman yan, Justin?
04:37.4
Ah, ito, it's just a sample na parang pwede mong paglagyan ng kung ano-ano mga kalas.
04:41.8
Okay, okay, okay.
04:42.7
Kasi may mga grooves dito.
04:44.2
Ito, chiki, maganda.
04:45.3
So, it could also be a mousepad and parang, iba, whiteboard.
04:50.4
Oo nga, pwede pang whiteboard.
04:52.0
Tapos, syempre, pwede mo rin ano, diba?
04:56.2
So, nangyari-mensahin mo dyan, Mami Chiki?
04:59.1
Tapos, erase, erase.
05:01.6
Gusto ko itong whiteboard na to.
05:02.9
Ay, syempre na yan.
05:05.4
Syempre kay Justin.
05:07.7
Ma'am, gusto ko yung mga accessories na dadal na yun kasi nasa spot ko na yung ating mga beauty queen.
05:11.6
Parang bagay sa kanila.
05:12.1
At saka, ito pa pala, ito pa yung bago natin sinusulong, diba?
05:14.6
Yung ating sheets naman din.
05:17.4
These are recycled plastics also para instead na mag-tarpolin-tarpolin, sana po ito na po ang gawin natin, mga hollow sheets.
05:25.9
Ma'am, doon tayo sa pampaganda.
05:27.8
Ay, pampaganda ito, Tresha.
05:29.4
So, we launched this together with the Miss Earth Foundation and in cooperation also with other organizations like the City of Mati.
05:37.9
So, ito po yung launch natin.
05:39.4
Ito po ay gawa sa box.
05:43.4
May niwala po kayo.
05:45.4
Bottle caps na ng piitin.
05:47.3
Yung kapatingin, Justin.
05:48.6
Yung mas malaki na yun.
05:49.0
So, ito po ay ni-launch natin.
05:52.0
So, doon po, during the press conference of the Miss Philippines Earth.
05:58.2
And then, ito po.
05:59.9
Tsaka, parang alam na alam mo na Pinoy na Pinoy, diba?
06:04.3
This is our chance na pasalamatan kayo, Sir Noel and Michelle, dahil sa lahat ng ginagawa nyo para sa ating kapaligiran.
06:10.6
Talagang kami na...
06:11.6
Ay, namamangha at matututo na lang sa inyo.
06:14.5
Thank you so much.
06:15.7
Maraming salamat sa inyo.
06:17.7
Mga kapatid, Dimples Romana po.
06:20.0
Kompletuhin ang inyong umaga ng mga kwentong puno ng inspirasyon.
06:24.1
Salubungin po ang bawat araw ng maingiti at pag-asa.
06:27.5
Kaya't mag-subscribe na po at mag-follow na sa aming social media pages ng News 5.