00:31.9
Sa programang ito, tutulungan namin kayong malaman at maiwasan ng mga modus.
00:36.4
Dahil ang nangyari sa kanila ay pwedeng mangyari sa inyo.
00:39.5
Ito ang Bistado Mo.
00:43.2
Itinanggin ng kapamilya TV host na si Amie Perez ang paggamit niya ng isang gamot para sa menopause.
00:53.8
Ito'y matapos kumalat ang isang deepfake video kung saan pinalalabas
00:58.4
na ina-endorso niya ito.
01:10.5
Ang kapamilya host na si Amie Perez ang pinakabagong personalidad na nabiktima ng deepfake
01:17.0
o video na minanipula sa tulong ng artificial intelligence o AI.
01:21.2
Sa isang sponsored post na kumalat sa Facebook, tila nag-i-endorso ng gamot para sa menopause si Chiang Amie.
01:28.4
Talagang pinakinga ko, parang boses ko talaga. Ang galing, di ba? Pero sobrang nakakatakot.
01:36.1
Bagamat nakapanayam nga niya ang doktor sa dating morning show sa DZMM Teleradyo,
01:41.4
iginiit ni Chiang na wala silang pinag-usapang anumang produkto.
01:45.6
Kaya babala niya sa kanyang followers, huwag tang kilikin ang naturang gamot.
01:50.2
Hindi ko tinitake yung gamot na yun ever.
01:52.5
Ang nakakalungkot doon, ang daming babaeng nag-comment na puro tinatanong nila,
01:58.4
lumalabas rin na ang nasabing gamot ay hindi rehestrado sa Food and Drug Administration,
02:04.7
pero ginagamit pa rin ito ang logo ng DOH at FDA.
02:08.4
Ayon sa eksperto, isa sa mga senyales na peke ang video ay ang pagkasplice o pagkakaputol-putol nito.
02:15.4
May mga parte rin hindi swak ang audio sa bukas ng bibig na nagsasalita.
02:21.8
Parang siyang dinub. In fact, that was where this technology started for dubbing purposes,
02:28.4
Videos more natural.
02:30.4
Isa pang mapapansin ni Ligot ay nakaloop lang ang video tulad ng ginamit sa fake ad na ito na tampok ang isang kilalang doktor.
02:38.4
Dagdag ni Ligot, mahuhuli rin ang isang deepfake sa mga kakaibang tono o pagkakabigkas na mga salita.
02:45.6
Kunyari pesos becomes pesos kasi nga these technologies were developed in English.
02:51.8
Nababahala naman si Ligot na habang tumatagal, mas gumagaling at nagmumukhang mas makatotohanan ang AI technology.
02:58.9
Kaya payo niya sa netizens, suriin din ang mismong mensahe at i-report ang deepfake sa website kung saan ito nakita, sa otoridad at sa taong ginagaya sa video.
03:09.3
Sabi pa ng Department of Health, kaysa maniwala sa online ads, mas mainam na magpakonsulta sa doktor o sa health center.
03:16.2
Sa isang pahayag, sinabi ni DOH Secretary Ted Herbosa na mayroon na silang mga kinasuhang social media pages na gumagamit sa logo ng DOH at FDA para manloko.
03:28.4
Nito lang inero, naggamit sa deepfakes ang ilang ABS-CBN journalists at anchors para sa peking patalastas ng isang pampapayat na gamot.
03:49.3
Sinubukan na ng ABS-CBN News na kunin ang panig ng Meta, ang parent company ng Facebook.
03:54.9
Nito lang nakaraang linggo, inanunsyo ng Meta na simula,
03:58.4
sa Mayo, lalagyan na nila ng markang Made with AI kung ang video, audio o image na ibinahagi sa kanilang platforms ay makikitang gawa sa AI.
04:08.8
O kung ibubunyag ng uploader nito na gumamit siya ng AI para sa naturang content.
04:14.7
Huwag nating tangkilikin ang mga produktong gumagawa ng ganitong panluloko.
04:19.2
Sabi nga ng Department of Health, kaysa maniwala sa online ads, mas mainam na magpakonsulta sa doktor o sa health center.
04:28.4
Ang gamot na ating bibilhin ay rekomendado ng mga eksperto.
04:33.0
Na biktima ng concert ticket online scam ang ilang blooms o fans ng P-pop group na Beanie.
04:38.4
Dahil mabilis na sold out ang mga tickets, madali o muna na kuminsi ang mga studyante yung biktima ng scammer.
04:45.5
Kasama si Michelle sa blooms o Beanie fans na pumilan ng magdamag sa isang mall sa Pasay para makabili ng ticket ng concert ng grupo sa Hunyo.
04:53.8
Pero dahil sa dami ng bumili, inabot ng cut-off si Michelle at walang nabiling.
04:58.4
Sa tindi na kagusto na makanood ng concert, nakahanap siya ng reseller ng ticket online.
05:04.6
Naniguro pa si Michelle at inisa-isa ang interaction at komento ng mga tao sa account ng reseller.
05:17.7
Agad na nagpadala ng 10,000 pesos si Michelle sa pamamagitan ng e-wallet service para sa dalawang VIP tickets.
05:25.0
Pero hiningan pa siya umano ng suspect na karagdagang 3,000 pesos.
05:28.4
Para ma-secure ang VIP tickets.
05:31.7
Nagduda na rito si Michelle.
05:33.9
At nakita niya na maraming paumanong binenta ng tickets ang naturang reseller.
05:38.2
Naubusan din ang concert ticket ng estudyante si Angela David.
05:42.0
Kaya sa social media na lang siya bumili kung saan binibenta ang VIP tickets sa alagang 5,000 pesos bawat isa.
05:58.4
Pa po siya ng padagdag ganyan. Kaya mas lumaki po yung binayad ko.
06:04.5
Tapos pagkatapos ng full payment po, hindi na po nareplyan.
06:08.4
Pagkano binayaran mo?
06:13.2
Hanggang sa blinak na si Angela na nasabing account.
06:16.6
Kaya't nagbabala si ABS-CBN TV production head Loren Jogi sa fans maging maingat sa mga transaksyon.
06:23.1
Marami po umanong scammers na nangbiktima ng mga Bini fans sa iba't ibang bahagi ng bansa.
06:28.4
Isa yan sa nakakalungkot diba na may mga oportunista na ginagamit yung pagkakataon.
06:35.7
Marami kasing mga blooms, mga estudyante. I'm sure pinagipunan nila yun.
06:39.4
Hintayin nyo lang po yung ibang pagkakataon.
06:41.3
Magkakaroon din tayo ng ibang pagkakataon para makita nyo ang Bini na magperform live at mas gaganda pa.
06:48.8
Ayon sa PNP Anti-Cybercrime Group, ginagamit umanong ng mga scammer ang pagkakataon na may mga malalaking concert.
06:54.9
Kung saan sasamantalahin nila ang paggamit ng mga dummy account.
06:58.6
Na kunwari ay fan din sila ng grupo o artist. Para madali umanong makapanloko.
07:04.1
Dito naman sa ticket scam, nangyari na din ito sa nakaraang mga concerts.
07:08.8
Mag legit check po tayo bago tayong makipagtransaksyon online.
07:13.8
Like magtanong po tayo sa mga tao sa social media kung ito ba ay scam, scam alert.
07:21.4
Nakatakda naman magtungo si Michelle, Angela at iba pang biktima sa PNP ACG para magreklamo.
07:28.4
Paayon ng PNP Anti-Cybercrime Group, huwag na huwag agad magtitiwala sa mga nag-aalok ng tickets online.
07:34.4
Ang ilan sa mga scammer, gumagawa pa sila ng mga dummy account ng mga fan group ng inyong idolo.
07:39.4
Dapat sa lihitimong website ang mga ticketing platforms na kayo bibili.
07:43.4
At kung sa reseller naman kayo bibili, mabuting kilala ninyo muna ang nagbebenta.
07:48.9
Arestado ang isang lalaki na nagpanggap na babaeng manager ng isang modeling agency online.
07:54.4
Modus umanong ng sospek, aalokin ng modeling job ang mga minta.
07:57.9
Ang mga minor de edad.
07:58.9
Pero bibiktimahin lang pala nito para magbigay ng pera.
08:07.9
Binasaan ang kanyang makarapatan ng sospek ng arestoy ng PNP Anti-Cybercrime Group sa isang eskinita sa Hulong Duat sa Malabon City.
08:14.9
Dahil sa pangagusot pang blackmail umanong sa isang minor de edad.
08:18.9
Kwento ng mga kaanak ng biktima, nagpakilalang manager ng isang modeling agency ang sospek sa online chat nila ng 12 anyos na biktima.
08:27.9
Pagkat daw po siya, may sinend po siya sa pamangkin ko na may certificate po sila na legal po.
08:33.9
Hiningan umanong ng sospek ang minor de edad ng mga larawan para ipakita sa kliyente ang clothing brand.
08:39.9
Napicturean niyo na po yung sarili niya na nakasando.
08:44.9
Nagchat po ulit na kailangan daw po nakahubad po, nakabran na lang po.
08:50.9
Para daw ma-edit po ng maayos yung damit na iyaano sa kanya.
08:54.9
I-mumodel sa kanya.
08:57.9
Tapos pagkatapos po nun, hindi po siya nakontento ma'am. Gusto niya daw po pahubarin po yung bra po nung pamangkin ko.
09:05.9
Limang libong piso umanong ibabayad sa biktima kada photo shoot.
09:09.9
Pero pagkatapos umanong maipadala ng biktima ang mga larawan ay video na ang hiningi ng sospek.
09:14.9
Noong tumanggi ang biktima, tinakot na muna siya ng sospek na ikakalat ang mga litrato niya.
09:19.9
Pagkatapos po niya i-send yung picture niya na ganun, may pinapagawa pong video.
09:25.9
Tapos ayaw niya pong gawin, sabi niya ayaw ko pong gawin yan.
09:28.9
Sabi niya pag hindi mo itong ginawa, ikakalat po yung mga picture mo.
09:32.9
Naaawa po ko sa pamangkin ko kasi biktima walang puwi.
09:37.9
Dito na nagpatulong sa puli sa mga kaanak ng biktima.
09:40.9
Timbog ang sospek na sinampanan mga reklamang paglabag sa Anti-Online Sexual Abuse of Exploitation of Children at Anti-Transsexual Abuse or Exploitation Materials Act.
09:50.9
Nagkaabang yung mga sospek.
09:53.9
Ang tawag natin dyan yung mga predator na...
09:54.9
Kung baga sino yung pwede nila mabiktima, lalong-lalo na yung mga kabataan.
09:58.9
Modeling yung pangingganyo ng sospek doon sa biktima. Bibigyan siya ng pera ngayong kapalit sa modeling niya.
10:06.9
Tumanggi na magbigay ng pahayag ang sospek.
10:09.9
Atorne ko na lang po yung sasagot.
10:12.9
Muli naman nagpaalala ang mga polis sa mga magulang, kaugnay sa paggamit ng mga minor na edad ng gadgets.
10:18.9
So they are prone into engagement in social media activities.
10:23.9
So lagi natin tatandaan na especially yung mga magulang naggabaya ng kanilang mga anak pagdating sa engagement sa online activities.
10:32.9
Isa sa ilalim sa psychosocial counseling ang biktima dahil sa insidente.
10:37.9
Paalala ng PNP Anti-Cybercrime Group sa mga magulang, naggabaya ng inyong anak sa paggamit ng mga gadgets.
10:43.9
Ipaalala sa inyong mga anak na huwag na huwag silang magbibigay ng anumang larawan sa mga taong nakikilala lang nila online.
10:50.9
At kung kayo'y biktima ng mga online scammer o ibang krimen, isumbungal ka dito sa PNP Anti-Cybercrime Group at Cybercrime Investigation and Coordinating Center o CICC.
11:01.9
Mayroong pagkakataon po na tinatago namin ang pagkakakilanlan ng mga sospeks o iba pang personalidad ng mga pribadong tao.
11:08.9
Ito ay para respetuhin ang karapatan ng bawat tao na ituring na inusente habang wala pang kasong isinasampa sa kanila.
11:15.9
Nais din namin protektahan ang pagkakakilanlan ng kanilang mga pamilya na wala pang kasong isinasampa sa kanila.
11:16.9
Nais din namin protektahan ang pagkakakilanlan ng kanilang mga pamilya na wala pang kasong isinasampa sa kanila.
11:20.9
Nais din namin protektahan ang pagkakakilanlan ng kanilang mga pamilya na wala pang kasong isinasampa sa kanila.
11:21.9
Walang kinalaman sa kaso o insidente.
11:24.9
At yun ay lang sa mga kwentong aming nakala.
11:26.9
Sana makatulong sa inyo para makaiwas sa mga manloloko.
11:30.9
At kaya kung kayo ay ang biktima rin, ipaalam sa amin, mag-iwan ng komento at i-share na rin ang video.
11:34.9
Dahil ang nangyari sa kanila ay pwedeng mangyari sa inyo.
11:37.9
Maging maalam. Dahil mahirap maloko kung ang modus ay...
11:50.9
Ayon ang PNP Anti-Cybercrime Group.
11:53.3
Huwag na huwag agot.
11:57.8
Arestado isang lalaki na nagpanggap na babaeng manager
12:00.8
ng isang modeling agency online.
12:06.0
Pistado naman ang modus ng isang lalaking
12:08.4
nagpapanggap na manager ng isang modeling agency online.
12:12.4
Isang minor de edad umono.
12:20.9
Thank you for watching!
